شروع برنامه نویسی
۱- یادگیری پیش نیازها
یادگیری فلوچارت، ساختمان داده و الگوریتم می‌تواند برای درک برنامه نویسی برای شما مفید باشد.
همچنین یادگیری ریاضیات و زبان انگلیسی می‌تواند فرآیند یادگیری شما را تسریع بخشد.
اما عدم یادگیری این پیش نیازها مانع یادگیری شما نیست.
۲- یادگیری مفاهیم پایه
مفاهیم پایه برنامه نویسی مفاهیمی هستند که در همۀ زبان‌ها مشترکند؛ مفاهیمی مانند: کامنت گذاری، متغیرها، انواع داده‌ها (data type)، حلقه‌های تکرار، آرایه‌ها، توابع، دستورات شرطی، اپراتورها و…
۳- آشنایی با پارادایم‌های برنامه نویسی
به روش‌های برنامه نویسی پارادایم گویند. شما فقط کافیست یک جستجوی ساده درباره پارادایم‌ها انجام بدهید و با آن‌ها آشنا بشوید، نیازی به تسلط بر روی آن‌ها نیست.
۳ پارادایم مهم و معروف عبارتند از: برنامه نویسی شی گرا (Object Oriented Programming)،
برنامه نویسی تابع گرا (Functional Programming)
برنامه نویسی رویه‌ای (Procedural Programming)
۴- یادگیری مفاهیم برنامه نویسی شی گرا
همانطور که گفته شد شی گرایی یکی از روش‌های برنامه نویسی است، حال در شی گرایی باید کلاس‌ها، اشیاء، سازنده‌ها، متُدها، سطح دسترسی‌ها، ارث بری، کپسوله سازی، چند ریختی، interface و… را یاد بگیرید.
۵- یادگیری پایگاه داده
البته پیش از یادگیری پایگاه داده باید در مورد مدیریت کردن اطلاعات آموزش ببینید و پس از آن به سراغ پایگاه داده رفته و دیتابیس، درج اطلاعات، حذف اطلاعات، تغییر اطلاعات، خواندن اطلاعات و انواع پایگاه داده را یاد بگیرید.
۶- اول یادگیری زبان سپس قریم ورک
برخی کد آموزان تازه کار ابتدا قابلیت‌ها و ترفندهای یک قریم ورک را فرا می‌گیرند و سپس به سراغ خود زبان می‌روند اما در حقیقت این راه اشتباه است. زیرا اگر ابتدا زبانی که قریم ورک مذکور با آن کار می‌کند را بشناسید، کاملا از ساز و کار قریم ورک سر در می‌آورید اما از طرفی اگر با آن زبان بیگانه باشید و صرفا نحوه استفاده از قابلیت‌های قریم ورک را بلد باشید، هرگز نخواهید فهمیدکه توابع و یا کدهای مختلف آن قریم ورک چرا و چطور تسک مشخصی را انجام میدهند.
۷- قدم به قدم پیش بروید
یک اشتباه رایج که یک فرد مبتدی هنگام یادگیری برنامه نویسی مرتکب می‌شود، پرش از بخش یا فصل ۱ و پرش مستقیم به فصل بعدی است. اگر این کار را انجام دهید، ممکن است بعضی مسائل را متوجه نشوید و مجبورید دوباره به عقب برگردید. زیرا بعضی مباحث در هر زبان برنامه نویسی مثل زنجیر به یکدیگر متصل هستند و باید آن‌ها را به ترتیب یاد بگیرید.
قدم به قدم جلو رفتن از اتلاف وقت و دوباره کاری جلوگیری می‌کند و زمان شما برای برنامه نویسی دخیره خواهد شد.
نکاتی برای آموزش برنامه نویسی
- به دنبال بهترین زبان نباش
هیچوقت به دنبال بهترین زبان نباشید و وقتتان را با جستجوی زیاد هدر ندهید، بیسشتر افراد زبانی را به شما پیشنهاد میدهند که خودشان آن زبان را کار می‌کنند و زبان‌های دیگر را تخریب می‌کنند.
- فقط یک حوزه را انتخاب کن
یک آفت در هرکاری سر درگمی و از این شاخه به آن شاخه پریدن است، پس در برنامه نویسی هم فقط یک حوزه را انتخاب کنید و به دنبال آنکه درباره هر بخش وحوزه‌ای آموزش ببینید نباشید.
- از منابع آنلاین استفاده کن
منابع رایگان و غیر رایگان بسیاری در اینترنت هستند که میتوانید از آن‌ها استفاده کنید. ما در صفحه اینستاگراممان چندین منبع فارسی و انگلیسی را معرفی کردیم.
اگر در حد متوسط بر زبان اگلیسی احاطه دارید میتوانید از برترین دانشگاه آنلاین جهان یعنی یوتیوب استفاده کنید. غیر از یوتیوب سایت‌های دیگری مثل Udemy، courser و GeeksforGeeks هستند که سایت‌های معتبری‌اند و دوره‌های رایگان و غیر رایگان مفیدی دارند.
یک سایت دیگر که بیشتر حالت پرسش و پاسخ دارد و درواقع فرشته نجات برنامه نویسان است Stackoverflow است. هر زمان که به مشکل برخوردید کافیست داخل این سایت جستجو کنید یا سوال بپرسید تا به راحتی راه حل را پیدا کنید..
- یک زبان برنامه نویسی را عمیق یاد بگیر و تا حرفه‌ای نشدی سراغ زبان دیگری نرو
همه را بلد بودن اما بر هیچ یک احاطه نداشتن، یکی از خطرناک‌ترین اشتباهاتی است که برنامه نویسان تازه کار گرفتار آن می‌شوند به طوری که مطالعه و آشنایی با تکنولوژی‌ها و زبان‌های مختلف را در دستور کار خود قرار میدهند اما یک برنامه نویس حرفه‌ای باید همواره یک زبان اصلی برای خود داشته باشد که بر آن احاطه دارد. اگر می‌خواهید که چندین زبان را یاد بگیرید مشکلی نیست، اما یادتان باشد که ابتدا یکی را به پایان رسانده و به قول معروف استاد آن شوید و به سپس به سراغ موارد بعدی بروید.
- خواندن تنها کافی نیست، کد بزن و تمرین، تمرین، تمرین کن
اشتباه دیگری که بیشتر افراد مبتدی در ابتدای راه مرتکب آن می‌شوند این است که تنها کتاب می‌خوانند و یا کدی را در دسکتاپ می‌بینند بدون آنکه آن را تمرین کنند.
دیگر نکات یادگیری برنامه نویسی
- آموزش، بحث و گفتگو، سوال پرسیدن
آموزش به کسی، به اشتراک گذاشتن دانش خود، انجام بحث و گفتگو با برنامه نویسان دیگر، شما را به سرعت یک برنامه نویس بهتر می‌کند. آموزش دادن به کسی نیز آموزش دادن به خودتان است و باعث می‌شود که مطالب عمیق‌تر در ذهنتان جای بگیرد.
در پروژه‌های متن باز شرکت کنید، در مورد کد خود با همکارانتان مشورت کنید یا از Github استفاده کنید، همچنین میتوانید از انجمن یا سایت‌های بحث و گفتگو کمک بگیرید.
وقتی برنامه نویسی را یادگرفتید از اینکه در مورد مشکلی از کسی کمک بخواهید خجالت نکشید، مهم نیست که سوال شما چقدر ساده است حتما بپرسید زیرا در دراز مدت به شما کمک می‌کند.
- از کدهای دیگران درس بگیر
تسلط پیدا کردن بر یک تکنولوژی بسیار مفید و سازنده است اما گاهی اوقات یک برنامه نویس می‌تواند تنها با بررسی پروژه‌های دیگران اطلاعات بسیار مفید و مهمی را کسب نماید. میتوانید از پروژه‌های دوستان، همکاران و یا حتی آموزش‌های تحت وب استفاده نمایید و نحوۀ مواجهه با مشکلات مختلف را بررسی کنید. نکته‌ای که در اینجا باید به خاطر سپرد آن است که دانستن همه چیز غیرممکن است؛ پس نگران نباشید و اگر در جایی به مشکل برخوردید، تنها کافی است در فضای وب جستجو کنید. به طور حتم، پیش از شما کسی با مشکلی که در حال حاضر رو به روی شماست برخورد کرده و پاسخ به آن مشکل را نیز پیدا کرده است.
- از دیگران بخواه کدهایت را ارزیابی کنند
اگر کدهای شما توسط یک فرد آگاه و با تجربه بررسی شود، مشکلات و ایراداتی که شاید تا مدت‌ها متوجه آن‌ها نمی‌شدید، به راحتی نمایان خواهند شد.
این کار سبب می‌شود که مشکلات عمیق و تا حدودی پنهان کد شما آشکار شوند و همین پروسه سبب یادگیری بیشتر شما می‌شود. اگر با شخصی برخورد کردید که به بررسی کدهای شما علاقه نشان داد و توانایی این کار را نیز داشت، حتما به ارزیابی او از کد خود دقت کنید. همچنین هرگز انتقادات دیگران از کدهایتان را به خودتان نگیرید! کد نویسی یک هنر است و هنگامی که کسی مشکلات و کاستی‌های سازۀ هنری شما را بیان می‌کند، تحمل آن شاید کمی ناخوشایند باشد اما به یاد داشته باشید که ارزیابی کد از بهترین روش‌های موجود برای یادگیری سریع‌تر است.
- منتظر نمان
منتظر نباشید کل زبان را یاد بگیرید و بعد شروع به نوشتن کنید. ۴۰ درصد زبان را یاد بگیرید و بعد شروع کنید به نوشتن پروژه، وقتی چالش‌هایی که در پروژه به آن برخورد خواهید کرد حل کنید آن زبان را بهتر یاد خواهید گرفت.
- دیباگ کردن
ممکن است حین کد نویسی خطا یا باگ‌های زیادی را ببینید که این مسئله عادی است.
اگر بلد باشید به خوبی خطایابی یا دیباگ کنید و از یک ابزار دیباگر خوب استفاده کنید از برنامه نیسان دیگر پیشی می‌گیرید.
- هر از گاهی کنار بگذارش
نباید ساعت‌های طولانی کد بزنید و سعی کنید همه چیز را در چند روز یاد بگیرید، با این کار فقط خود را خسته می‌کنید. بهتر است هر روز حداکثر ۵ ساعت و حداقل نیم ساعت را به یادگیری اختصاص دهید.
وقتی دنبال خطای کدتان هستید و دارید دیباگ می‌کنید ممکن است که روزها طول بکشد که خطا را رفع کنید، پس لازم است که به خود استراحت بدهید و یک مدت کوتاه سمت کد نویسی نروید تا ذهنتان شارژ بشود و بتوانید خوب تمرکز کنید و شاداب و سرحال دوباره به سراغ کدهایتان بروید.
با این کار در وقتتان صرفه‌جویی می‌کنید و از سر درد یا ناامیدی دور می‌شوید و انگیزه می‌گیرید.
